Obezitenin hayrının dokunduğu herhangi bir şey olduğunu düşünenimiz var mı ki? "Kesin Covid-19'la da bir ilişkisi vardır bunun" diye düşünenlerimiz olmuştur belki. Konuyla ilgili çalışma az ama -kesin olmasa da- önemli bir bilgi sunacak bir çalışma var. Obezite ile Covid-19 enfeksiyonunun şiddeti arasındaki ilişkiyi görmek için hastaların beden kitle indeksi (BKİ) ve invaziv (girişimsel, vücut içine müdahale) mekanik ventilasyon (solunum cihazıyla tedavi) (IMV) verileri kullanılmış.
Öncelikle bir ön bilgi: "Abdominal obezite", yani yağlanmanın karın bölgesinde yoğunlaştığı durum, o bölgede bulunan hayati organların yağlanması ve dolayısıyla normal çalışmalarının etkilenip strese girmelerine neden olmanın yanı sıra, akciğerlerin alt kısımlarında hava dolaşımını bozuyor. Böylece kan oksijene yeteri kadar doyamamaya başlar. Bu oksijen açısından doymamış kan, dokulara ve organlara gider. Bu nefeslenememe durumu strese yol açar. Evet, organlar strese girer. Organları geçin, hücreler stres yapar, "Nolcak şindi?" moduna girer. Bu durumda "sitokin"ler denilen maddeler salınır. Bunlar arasında TNF-α, interlökinler ve interferonlar artar. Bu durumda bağışıklık cevabı bozulabilir ve akciğer dokusu ve bronşlar etkilenebilir. Eh, obezitenin akciğere zararı olduğuna göre, akciğere zararı olan Covid'in değirmenine su taşıyacağını tahmin etmek mümkün.
Çalışma, tek bir hastanenin verilerini içeriyor. Bu hastane, "Centre Hospitalier Universitaire de Lille" adlı merkezdeki "Roger Salengro Hastanesi"nde yapılmış. Evet, Fransa'da. Bu hastaneye 27 Şubat-5 Mart arasında gelen 124 hasta incelenmiş. BKİ'si 30-35 arasında olanlar "I. derece obez", 35'-40 arasında olanlar "II. derece obez" olarak sınıflandırılır. Burada, BKİ>30 olan ve yoğun bakıma alınan hastaların %47.6'sı, BKİ>35 olanların %28.2'si obezmiş. Covid'lilerde obezite yaygınmış yani. BKİ arttıkça IMV'nin arttığı görülmüş. Özellikle BKİ>35 olanların %85.7 gibi yüksek bir kısmında IMV en yüksek değerde. Yani kilo arttıkça solunum cihazı desteğine mecbur kalma ihtimali artıyor gibi görünüyor.
"Odds değeri" diye bir şey var. Bu değer, bir olayın olma olasılığının olmama olasılığına oranını gösteriyor. Mesela, bir zarın 4 gelme olasılığı altıda bir, gelmeme olasılığı altıda beş. O zaman Odds değeri 1/6'nın 5/6'ya oranı, yani 0.2 olur. Bir de "Odds oranı" var. Bu da odds değerlerinin birbirine oranı. Örneğin, propolis kullanan 18 yaş altı bireylerde yan etki görülme odds değeri 0.5; yine propolis kullanan 18 yaş ve üstü bireylerde yan etki görülme odds değeri 0.62 ise propolis kullanan bireyler için yan etki görülme odds oranı 0.5/0.62, yani 0.81 olur (Bu değerler tamamen sallamadır, amaç derdimizi anlatabilmeyi kolaylaştırmak :d).
Eee?
Bunu anlattık. Ama bi sorun neden? Çünkü bu çalışmada IMV için odds oranı (BKİ>35 olanların IMV için odds değerinin BKİ<25 olanların IMV için odds değerine oranı) 7.36 imiş. Bu, şu demek: BKİ>35 olanlarda IMV olasılığı, BKİ<25 olanlardan 7.36 kat daha yüksekmiş.
Bir diğer sonuç, IMV'nin erkek bireylerde daha yüksek olması, yani erkek bireylerin ventilasyona mecbur kalma olasılığının daha yüksek olması. Çalışmadaki hastaların %73'ü erkek.
Sonuç olarak, Covid-19 enfeksiyonuyla yoğun bakıma yatırılan hastalar arasında obezite yaygın. Hastalık şiddeti, kilo arttıkça artıyor. Bir diğer deyişle, obez bireyler daha dikkatli olmalı. Önlemlere uymaya daha dikkat etmeliler. Bu çalışmadan çıkarılacak kesin bir sonuç yok, ama çalışmadan çıkarılacak ders ortada, adeta sırıtıyor. Konu üzerine pek çalışma yok henüz ama bu çalışmanın belli güçlü yönleri var, bir kohort çalışması (hastalık görülen topluluk üzerine) olması ve hastaların tamamının çalışma döneminde hastaneye başvurması gibi.
Zayıf ya da sınırlı yönleri de var. Mesela hasta sayısı sınırlı. Ayrıca, diyabet, yüksek tansiyon gibi değişkenlerin etkisi de özellikle incelenmeli. Yaş grupları da dar. Burada 30 yaş altı ve 80 yaş üstü hasta çok az (Çalışmadaki yaş ortalaması 60). Onlar için de böyle bir sonuç geçerli olur mu, onun için kesin bir şey söyleyemeyiz. Yine bu çalışmada beden kitle indeksinin mortaliteye (ölüm oranı) analiz edilememiş çünkü çok az sayıda olay gözlenebilmiş.
Sonuçta 124 hastadan 60'ı taburcu olmuş, 18'i ise vefat etmiş. 46 kişi, çalışma sona ererken tedaviye devam etmekteymiş. Umarız onlar da sağ salim evlerine dönerler.
#diet #health #dieta #salud #diät #ernährung #gesundeernährung #диета #питание #здоровье #диетолог #dietasaludable #sağlık #yaşam #istanbul #antalya #alanya #turkey #nutrition #weightloss #nutrition #nutritionist #dietitian #nutricionista #ernährungsberater #english #deutsch #alemán #german #spanish #espanol #spanisch #swedish #schwedisch #sueco #russian #russisch #ruso #русский язык #anlatilke #tellmeilke #diet #healthydiet #dietitian #nutricionista #ernährung #gesundeernährung #gesundessen #ernährungsberatung #диета #диетолог #здороваядиета #питание #здоровоепитание #salud #dietasaludable #nutricionistaesportiva #sportsnutrition #sports #fitness #alanya #antalya #istanbul #turkey
KAYNAKÇA
Comments